เตรียมลูกสู่โลกของนักอ่านตัวจิ๋ว
ทักษะอ่านออก เขียนได้ สำหรับเด็กวัย 1 ปี
สิ่งที่เปรียบเสมือนของขวัญอันล้ำ ค่าที่พ่อแม่จะมอบให้ลูกน้อยวัยแรกเกิด และไม่เป็นการเร็วเกินไปที่พ่อแม่จะเริ่มอ่านหนังสือ หรือแนะนำหนังสือให้แก่เด็กวัยขวบปีแรก หนังสือเป็นสื่อที่ดีที่จะใช้ในการทำให้เด็กมีความสุข การวางพื้นฐานทักษะการอ่านออกเขียนได้ ที่ดีอีกยังเป็นการสร้างความสัมพันธ์ ระหว่างพ่อแม่และลูกในช่วงปีแรกของชีวิต
การอ่านสำหรับเด็กวัย 1 ปี
การอ่านเป็นหนึ่งในวิธีที่จะช่วยให้ลูกเรียนรู้การสื่อสารซึ่งประกอบไปด้วย การได้ยินการเข้าใจข้อความ และความสามารถที่จะสื่อสารกลับ ไม่ว่าจะเป็นการส่งเสียงตอบโต้ และจากภาษากาย การแสดงสีหน้า การหัวเราะด้วยความสุขก็ตาม
ทำไมต้องอ่านหนังสือให้เด็กวัยแรกเกิดฟัง
การได้กอดลูกและอ่านหนังสือให้ลูกฟัง เป็นการสื่อสารและการสร้างความสัมพันธ์ที่ดีเยี่ยม
• เด็กๆ จะได้เรียนรู้จากการที่ได้ถูกโอบกอด อุ้มนั่งบนตักอย่างอบอุ่น พร้อมกับการได้เห็นหนังสือที่แม่ถืออยู่ การให้เด็กเริ่มจับหนังสือพร้อมกันไป ด้วยการที่ผู้ใหญ่ชี้รูปภาพให้พร้อมกับพูดไปด้วยกัน
• เด็กๆ ชอบที่จะได้ฟังเรื่องเล่าจากหนังสือโดยพ่อแม่ เพราะเด็กๆ ชอบน้ำเสียงที่ผู้ใหญ่เล่าพร้อมกับความสนุกสนานน่าตื่นเต้นที่ได้รับ
• เด็กๆ ชอบดูรูปภาพ และฟังทำนองเสียงการเล่าคู่กันไปแม้จะไม่เข้าใจความหมายก็ตาม
• เด็กๆ ชอบที่จะมองไปตามรูปต่างๆ ที่ผู้ใหญ่ชี้ให้ดู และเด็กๆ ก็ชอบที่จะชี้รูปต่างๆ ด้วยตนเองเพื่อให้ผู้ใหญ่ดูตามเช่นกัน
หนังสือรูปภาพช่วยส่งเสริมทักษะต่างๆ เช่น
• ทักษะการพูด การเข้าใจภาษา
• ทักษะการจินตนาการ
• ทักษะการเพ่งและจดจ่อไปที่สิ่งใดสิ่งหนึ่ง
• ทักษะความคิดริเริ่มสร้างสรรค์
• ทักษะการฟัง
เด็กในขวบปีแรกที่ได้มีประสบการณ์จากพ่อแม่ในการอ่าน จะมีพัฒนาการการพูด และการเขียนเร็วกว่าเด็กที่ไม่ได้ดูจัดให้อยู่ในสิ่งแวดล้อมของการอ่านดัง กล่าว
เทคนิคการอ่านเพื่อเด็กในวัยขวบปีแรกของชีวิต
• จัดเวลาที่แน่นอนเป็นประจำ เมื่อลูกมีความพร้อม ร่าเริง สดชื่น อารมณ์ดี หรือเลือกตำแหน่งเก้าอี้ประจำทำให้ลูกค่อยๆ เรียนรู้ว่าเวลาแห่งความสุขกำลังจะเกิดขึ้นแล้ว
• เด็กเบบี้จะมองเห็นถนัดระยะใกล้ประมาณ 20-25 เซนติเมตร และชอบที่จะมองสิ่งของในระยะใกล้ สีสดใส รูปทรงไม่ซับซ้อน
• เลือกหนังสือ หรือของเล่นสำหรับกระตุ้นการเรียนรู้ที่ได้ผ่านการรับรองคุณภาพว่าเหมาะ สำหรับเด็กวัย 1 ขวบ ปราศจากคมเหลี่ยมที่อาจทำให้เกิดอันตราย เนื่องจากเด็กวัยนี้เรียนรู้ผ่านการใช้ประสาทสัมผัสทั้ง 5 คือ ตาดู หูฟัง สิ้นรับรส ผิวหนังรับสัมผัส เด็กวัยนี้มักนำของทุกชนิดเข้าปากโดยใช้ปากในการสำรวจของนั้นๆ ทั้งดูด เลีย และอม
• มองลูกและหนังสือสลับไปมา พร้อมทั้งชี้และพูดไปพร้อมกัน
• เด็กชอบผู้ใหญ่ใช้เสียงสูง ต่ำระหว่างการอ่าน เพื่อให้เรื่องราวสนุก พร้อมทั้งการทำหน้าตาให้ตลก ขบขัน
• ผู้ใหญ่ต้องสังเกตว่า ลูกชอบเล่มไหน เรื่องไหนเป็นเล่มโปรด เด็กชอบที่จะอ่านซ้ำแล้วซ้ำเล่า และใช้รูปแบบในการเล่าแบบเดิมที่ชอบ
• การอ่านให้ประโยชน์แก่เด็กมาก ผู้ใหญ่ต้องใช้ความอดทน เพราะเด็กจะมีความต้องการในการอ่านนานขึ้นเป็นลำดับ
หนังสือที่เด็กชอบ
• หนังสือผ้า
• หนังสือพลาสติกที่ใช้อ่านเวลาอาบน้ำ
• หนังสือกระดาษแข็ง
• หนังสือรูปที่มีตัวหนังสือน้อย
• หนังสือที่มีเสียง หรือ ทำนองเพลง
• หนังสือเพลงที่ใช้มือในการทำให้มีเสียง
• หนังสือที่สามารถเปิด และกางออกมาได้
• หนังสือทำมือที่ประกอบด้วยรูปครอบครัว
• อย่าใช้กระดาษพิเศษราคาแพง เพราะเด็กชอบที่จะขย้ำ ฉีกหนังสือที่อ่าน
“เด็กวัยนี้เรียนรู้ด้วยประสาท สัมผัสทั้ง 5 ตาดู หูฟัง ลิ้นรับรส ผิวหนังรับสัมผัส อย่าดึงหนังสือ หรือของเล่นทันทีที่ลูกนำเข้าปาก เพราะจะทำให้ลูกโมโห กรีดร้องไห้ออกมา ผู้ใหญ่ควรจัดสิ่งแวดล้อมให้เหมาะสม และให้แน่ใจว่าสิ่งรอบข้างลูกเป็นสิ่งแวดล้อมที่ได้จัดเตรียมไว้อย่างปลอย ภัยเป็นอย่างดีแล้ว”